نقش انرژی های تجدیدپذیر در گذار انرژی ایران به طور فزاینده ای قابل توجه است زیرا این کشور به دنبال تنوع بخشیدن به منابع انرژی خود، کاهش اتکای خود به سوخت های فسیلی و حرکت به سمت آینده ای پایدارتر است.

ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت و گاز در جهان، مدت‌هاست که برای تامین نیازهای انرژی داخلی و کسب درآمد از طریق صادرات به ذخایر عظیم هیدروکربنی خود وابسته است.

با این حال، تقاضای رو به رشد جهانی برای انرژی پاک، همراه با نیاز به رسیدگی به تغییرات آب و هوایی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، ایران را بر آن داشته است تا پتانسیل منابع انرژی تجدیدپذیر را در مسیر خود به سوی آینده ای پایدار بررسی کند.

جغرافیای وسیع و متنوع ایران که شامل بیابان‌ها، کوه‌ها و نواحی ساحلی می‌شود، پتانسیل بسیار زیادی را برای توسعه منابع مختلف انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی، بادی و برق آبی ارائه می‌دهد.

بررسی پتانسیل منابع انرژی تجدیدپذیر ایران به سوی آینده ای پایدار

آفتاب فراوان این کشور با میانگین 280 روز آفتابی در سال، آن را به مکانی ایده آل برای تولید انرژی خورشیدی تبدیل کرده است.

در واقع، پتانسیل انرژی خورشیدی ایران 53 برابر بیشتر از مصرف برق فعلی آن برآورد شده است. به طور مشابه، پتانسیل انرژی بادی کشور حدود 30000 مگاوات برآورد شده است که اکثر این پتانسیل در مناطق شمالی و جنوبی متمرکز است.

دولت ایران با شناخت پتانسیل منابع انرژی تجدیدپذیر، اهداف بلندپروازانه ای را برای توسعه ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر تعیین کرده است، برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور (2016-2021) با هدف افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در ترکیب انرژی ملی به 7500 مگاوات تا سال 2021، از حدود 400 مگاوات در سال 2016 افزایش می‌یابد.

این هدف بخشی از تعهد گسترده‌تر ایران به پاریس است. توافق بر سر تغییر اقلیم، که به دنبال کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و محدود کردن گرمایش زمین به زیر 2 درجه سانتیگراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن است.

برای دستیابی به این اهداف، ایران مجموعه ای از سیاست ها و مشوق ها را برای تشویق سرمایه گذاری در پروژه های انرژی های تجدیدپذیر اجرا کرده است.

اینها شامل تعرفه‌های خوراک است که قیمت ثابتی را برای برق تولید شده از منابع تجدیدپذیر تضمین می‌کند، همچنین معافیت‌های مالیاتی و کاهش عوارض گمرکی برای واردات تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر را تضمین می‌کند.

دولت همچنین سازمان انرژی های تجدیدپذیر ایران (SUNA) را برای نظارت بر توسعه پروژه های انرژی های تجدیدپذیر و حمایت فنی و مالی از سرمایه گذاران ایجاد کرده است.

این تلاش ها در حال حاضر شروع به نتایج کرده اند، با چندین پروژه انرژی تجدیدپذیر در مقیاس بزرگ که در حال حاضر در حال ساخت یا در مراحل برنامه ریزی هستند، به عنوان مثال مجتمع برق خورشیدی مکران که قرار است به بزرگترین نیروگاه خورشیدی کشور تبدیل شود، پیش بینی می شود پس از تکمیل ظرفیت مجموعی 1000 مگاوات داشته باشد.

علاوه بر این، چندین مزرعه بادی در مناطق شمالی و جنوبی با ظرفیت ترکیبی بیش از 1000 مگاوات در حال توسعه هستند.

با این حال، علیرغم این تحولات مثبت، ایران همچنان با چالش های متعددی در گذار به آینده انرژی پایدارتر مواجه است. یکی از چالش های اصلی فقدان زیرساخت های کافی برای ادغام منابع انرژی تجدیدپذیر در شبکه ملی است.

چالش دیگر نیاز به سرمایه گذاری بیشتر در تحقیق و توسعه برای هدایت نوآوری در فن آوری های انرژی های تجدیدپذیر و کاهش هزینه ها است، این امر به ویژه با توجه به شرایط اقتصادی کنونی که با تأثیر تحریم های بین المللی بر بخش نفت و گاز ایران تشدید شده است، اهمیت دارد.

در حالی که در سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل توجهی صورت گرفته است، سرمایه‌گذاری بیشتر در زیرساخت‌ها، تحقیق و توسعه برای باز کردن پتانسیل کامل منابع انرژی تجدیدپذیر در ایران و تضمین گذار موفقیت‌آمیز به اقتصاد کم کربن بسیار مهم خواهد بود.

مالکیت معنوی مجله انرژی (energymag.ir) علامت تجاری ناشر است. سایر علائم تجاری مورد استفاده در این مقاله متعلق به دارندگان علامت تجاری مربوطه می باشد. ناشر وابسته یا مرتبط با دارندگان علامت تجاری نیست، و توسط دارندگان علامت تجاری حمایت، تایید یا ایجاد نشده است، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد و هیچ ادعایی از سوی ناشر نسبت به حقوق مربوط به علائم تجاری شخص ثالث وجود ندارد.