دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، فشارها بر چین را بهدلیل ادامهی حمایت مالی و انرژی این کشور از ایران و روسیه افزایش داده است، دولت او اعلام کرده که تحریمهای جدیدی علیه چند ترمینال و پالایشگاه نفتی چین اعمال کرده است؛ شرکتهایی که متهماند نفت خام ایران را جابهجا یا پالایش میکنند.
در میان این شرکتها نام Rizhao Shihua Crude Oil Terminal و Shandong Jincheng Petrochemical دیده میشود، این اقدام بخشی از کارزار گستردهی واشنگتن برای قطع مسیر درآمدهای نفتی ایران است و نشاندهنده رویکرد سختگیرانهتر دورهی دوم ریاستجمهوری ترامپ نسبت به چین است.
رویکرد جدید ترامپ در دورهی دوم ریاستجمهوری
ترامپ در دورهی دوم ریاستجمهوریاش، که برخی آن را نسخهی ۲.۰ مینامند، همان هدف پیشین را دنبال میکند - حفظ برتری مطلق آمریکا در نظام جهانی - اما این بار با رویکردی تهاجمیتر و محکمتر در برابر رقبای اصلی، بهویژه چین، این سیاست جدید بیش از هر جا در برخورد با چین، که خود را رهبر «نظم نوین جهانی جایگزین» میداند، خود را نشان داده است.
تحریمهای تازه علیه نهادهای چینی که به نوعی در تأمین مالی ایران و روسیه نقش دارند، تنها یکی از نشانههای این سیاست است و انتظار میرود اقدامات مشابهی نیز در ادامه صورت گیرد.
تقابل مستقیم با پکن
در دورهی نخست ریاستجمهوری، ترامپ حتی از سوی نزدیکترین یارانش به نرم بودن در برابر چین متهم میشد، جان بولتون، مشاور امنیت ملی وقت آمریکا، گفته بود ترامپ ملاحظات امنیتی را قربانی تجارت کرده است.
نمونهی معروف آن، لغو کامل تحریمهای سنگین علیه شرکت چینی ZTE بود؛ شرکتی که بهدلیل نقض گستردهی تحریمهای ایران و کره شمالی تحت مجازات قرار گرفته بود، به گفتهی بولتون، پس از گفتوگوی تلفنی ترامپ با رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، که در آن وعدهی جبران لطف داده شد، ترامپ بلافاصله تحریمها را کاهش داد.
او حتی در توییتی نوشت:
«من و رئیسجمهور شی با هم کار میکنیم تا شرکت بزرگ چینی ZTE را سریعتر به بازار برگردانیم، شغلهای زیادی در چین از بین رفته است و من دستور دادهام وزارت بازرگانی این کار را انجام دهد!»
بولتون در کتاب خود نوشت:
«از کی تا حالا ما نگران شغلهای چین شدهایم؟»
با این حال، منابع نزدیک به دولت ترامپ گفتهاند که رویکرد او در دورهی اول بیشتر ناشی از تجربهی سیاسی کم بوده است.
یکی از مقامات واشنگتن گفته:
«ترامپ به سبک معاملهگری املاک با رقبا برخورد میکرد، اما دید این روش در سیاست نتیجه نمیدهد؛ پس این بار روشش را عوض کرده است.»
به گفتهی او، ترامپ هنوز هم در ظاهر میتواند «دوستانه» رفتار کند، اما اگر نتیجهای نگیرد، واکنشی سخت و مستقیم نشان میدهد، نمونهی بارز این تغییر، حمایت گستردهی نظامی آمریکا از حملات اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران پس از پایان مهلت ۶۰روزهی ترامپ برای رسیدن به توافق جدید هستهای بود.
پیشتر نیز نقش او در سقوط دولت بشار اسد در سوریه برجسته شده بود؛ اقدامی که به گفتهی منابع اروپایی، با هدف ارسال پیام هشدار به مسکو، پکن و تهران صورت گرفت:
«واشنگتن اگر بخواهد میتواند مرزها و حکومتها را در خاورمیانه و حتی اروپا تغییر دهد.»
جنگ تجاری و انرژی با چین
ترامپ در دورهی دوم موضعی بسیار سختتر در برابر رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، اتخاذ کرده است، چین در موج نخست تعرفههای آمریکا در آوریل بیشترین فشار را تحمل کرد و پس از کاهش موقت، ترامپ دوباره تعرفهها را بازگرداند - این بار در واکنش به محدودیت صادرات عناصر کمیاب توسط چین در ۹ اکتبر.
این اقدام چین مستقیماً زنجیرهی تأمین صنایع دفاعی آمریکا را هدف قرار داده است و تحلیلگران آن را آزمون شخصی شی برای ترامپ میدانند، درست پیش از دیدار احتمالی دو رهبر در سئول در ۳۰ اکتبر، ترامپ در پاسخ، دستور داد از اول نوامبر تعرفه ۱۰۰ درصدی بر تمام کالاهای وارداتی از چین اعمال شود و برای کالاهای صنعتی و فناوریمحور، تعرفهی ۱۳۰ درصدی تعیین کرد.
همزمان، وزارت خزانهداری آمریکا شرکتهای Rizhao Shihua Crude Oil Terminal و Shandong Jincheng Petrochemical Group را بهدلیل خرید و پالایش میلیونها بشکه نفت از ایران تحریم کرد.
وزیر خزانهداری، اسکات بسنت، گفت:
«ما با هدف قراردادن ستونهای اصلی ماشین صادرات انرژی ایران، جریان مالی رژیم را خشک میکنیم.»
توافق ۲۵ ساله ایران و چین زیر ذرهبین واشنگتن
چین سالهاست مهمترین حامی اقتصادی ایران بوده و از نگاه واشنگتن، همین نقش را در حمایت از روسیه نیز ایفا میکند، این همکاری در قالب توافق جامع ۲۵ ساله ایران و چین تعریف شده است که به پکن امتیازات فراوانی در حوزههای نفت، گاز و پتروشیمی میدهد.
طبق این توافق، چین حق تقدم در اغلب پروژههای انرژی ایران را دارد و قیمت خرید نفت را بر اساس میانگین ۱۸ماهه یا ۶ماهه تعیین میکند - هرکدام که به نفع پکن باشد، همچنین تخفیفی حداقل ۱۰ درصدی و در برخی موارد تا ۳۰ درصدی برای خرید نفت و گاز از ایران دریافت میکند، که نشاندهنده مزایای کلان اقتصادی پکن از این توافق است.
مسیرهای پنهان انتقال نفت ایران به چین
حجم دقیق واردات نفت ایران به چین مشخص نیست، اما کارشناسان سه دلیل عمده برای این پنهانکاری ذکر میکنند:
بخش زیادی از نفت ایران خارج از مسیر رسمی گمرک چین وارد میشود و در آمارها ثبت نمیگردد... این محمولهها مستقیماً به پالایشگاهها یا ذخایر استراتژیک منتقل میشوند.
بخشی از نفت با برچسب نفت عراق وارد میشود؛ زیرا مخازن نفتی دو کشور مشترکاند و تشخیص منشأ دشوار است.
بیژن زنگنه، وزیر نفت پیشین ایران، گفته بود:
«آنچه صادر میکنیم لزوماً با نام ایران نیست – اسناد و مشخصات چند بار تغییر میکند.»
برای گریز از ردیابی، بخشی از نفت در دریا و در آبهای مالزی یا اندونزی از کشتی به کشتی دیگر منتقل میشود.
محمدجواد ظریف نیز گفته بود:
«اگر هنری داریم که میتوانیم به دیگران یاد بدهیم، هنر دور زدن تحریمهاست.»
ادامهی فشارها بر پکن
تحریمهای اخیر بخشی از سیاست افزایش فشار آمریکا بر چین بهدلیل حمایت این کشور از ایران و روسیه است، پیش از این نیز وزارت خارجهی آمریکا ۲۰ نهاد دیگر از جمله شرکت Zhoushan Jinrun Petroleum Transfer Co را بهدلیل معامله با ایران تحریم کرده بود.
در بیانیهی رسمی آمده بود:
«رژیم ایران همچنان درگیریهای خاورمیانه را برای تأمین مالی فعالیتهای بیثباتکننده خود شعلهور میکند، آمریکا اقدام میکند تا جلوی جریان درآمدی را بگیرد که رژیم برای حمایت از تروریسم و سرکوب مردم خود استفاده میکند.»
پیش از آن نیز بنادر Huaying Huizhou Daya Bay ،Guangsha Zhoushan و Dongying در فهرست تحریمها قرار گرفته بودند.
نویسنده مقاله که در به ضد ایران بودن شهره است، هیچ اشاره ای به ترورسیم دولتی آمریکا و اسرائیل و برخی متهدان اروپایی آمریکا نکرده است و باید به او گفت که رژیم سرمایه داری حاکم بر کشورش به خاطر پول، به تنهایی بیشتر از هر گروه یا کشور دیگری در تاریخ انسان های بیگناه را سرتاسر جهان قتل عام کرده است!
لینک سایت مرجع
مالکیت معنوی مجله انرژی (energymag.ir) علامت تجاری ناشر است... سایر علائم تجاری مورد استفاده در این مقاله متعلق به دارندگان علامت تجاری مربوطه می باشد، ناشر وابسته یا مرتبط با دارندگان علامت تجاری نیست و توسط دارندگان علامت تجاری حمایت، تایید یا ایجاد نشده است، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد و هیچ ادعایی از سوی ناشر نسبت به حقوق مربوط به علائم تجاری شخص ثالث وجود ندارد.
آیا محتوای این مطلب/مقاله را می پسندید؟
مطالب مرتبط
