در 70 سال گذشته، بررسی آماری شرکت BP که از زمان انتشار اولین گزارش مصرف انرژی در آوریل 1952 منتشر شد، منبع قابل اعتمادی برای بخش انرژی گسترده تر بوده است، در ارائه داده های جامع در مورد تولید و مصرف جهانی نفت، گاز و زغال سنگ بسیار موثر بوده است.

به گفته سخنگوی شرکت، بریتیش پترولیوم تصمیم گرفت انتشار این گزارش را به موسسه انرژی (EI) منتقل کند تا به تیم اسپنسر دیل، اقتصاددان ارشد اجازه دهد تا ابتکارات مدیر اجرایی برنارد لونی در انتقال شرکت نفت و گاز به سمت انرژی های تجدیدپذیر و کم کربن را در اولویت قرار دهد.

در اواخر ژوئن، EI نسخه اولیه گزارش خود را منتشر کرد که هفتاد و دومین نسخه از بررسی آماری انرژی جهانی است.

رکورد انتشار کربن

بررسی سال 2023 نشان می‌دهد که جهان برای تامین نیازهای انرژی به شدت به سوخت‌های فسیلی وابسته است، حتی با وجود رشد سریع انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و باد.

در حالی که انرژی های تجدیدپذیر با نرخ های بی سابقه ای افزایش یافته اند، سوخت های فسیلی سهم 82 درصدی از کل مصرف انرژی را حفظ کردند و تقاضای گاز طبیعی و زغال‌سنگ تقریباً ثابت ماند و نفت به سطح قبل از همه‌گیری نزدیک شد.

سال گذشته انتشار دی اکسید کربن سریعترین نرخ رشد را در نزدیک به 50 سال گذشته تجربه کرد.

انتشار گازهای گلخانه ای تنها 0.8 درصد کمتر از بالاترین رکورد تعیین شده در سال 2018 بود و در مسیر رسیدن به بالاترین رکورد در سال 2022 است، مگر اینکه رکود تقاضای جهانی انرژی را در نیمه دوم سال محدود کند.

این اتفاق افتاد، زیرا انتشار دی اکسید کربن از انرژی 0.9 درصد در سال 2022 افزایش یافت و به بالاترین حد خود و رکورد جدید 34.4 میلیارد تن رسید که نشان دهنده عدم پیشرفت در کاهش تولید کربن در سراسر جهان است.

میزان انتشار گازهای گلخانه ای از کاهشی که در توافقنامه پاریس خواسته شده بود دورتر شده است.

جولیت داونپورت، رئیس EI، گفت: علیرغم رشد بیشتر انرژی بادی و خورشیدی در بخش برق، انتشار کلی گازهای گلخانه‌ای مرتبط با انرژی جهانی دوباره افزایش یافت و همچنان در جهت مخالف توافقنامه پاریس پیش می رویم.

انتشار گازهای گلخانه ای در آسیا

با توجه به اینکه اکثر کشورهای جهان به ظاهر متعهد به کاهش انتشار کربن هستند، چرا آنها همچنان در حال افزایش هستند؟

مشکل این است که شکاف گسترده انتشار گازهای گلخانه ای بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه وجود دارد و 38 کشور عضو OECD عمدتاً با درآمد بالا به مدت 15 سال شاهد کاهش تولید دی اکسید کربن بوده اند و اکنون میزان انتشار آنها با 35 سال پیش مطابقت دارد.

در همین حال، کشورهای در حال توسعه به افزایش سریع استفاده از سوخت های فسیلی و آلودگی کربن با گسترش اقتصادها ادامه می دهند که منطقه آسیا و اقیانوسیه شاهد رشد انفجاری در انتشار کربن در بیش از 50 سال گذشته بوده است.

کشورهای در حال توسعه غیر OECD به دو دلیل کلیدی شاهد رشد انفجاری در انتشار کربن بوده اند.

• آنها قبل از آگاهی بیشتر از اثرات آب و هوایی، یک مرحله توسعه وابسته به زغال سنگ مشابه تاریخ کشورهای OECD را پشت سر می گذارند.
• میلیاردها نفر در کشورهای پرجمعیت در حال توسعه در حال افزایش استانداردهای زندگی و مصرف انرژی خود هستند.

بنابراین، در حالی که مصرف سرانه سوخت فسیلی در کشورهای توسعه‌یافته با تاخیر مواجه است، تأثیر کل انتشار گازهای گلخانه‌ای میلیاردها نفر که به آرامی مصرف را افزایش می‌دهند، بخش عمده‌ای از افزایش تولید جهانی دی اکسید کربن را به همراه دارد.

به عنوان مثال، چین اکنون بیش از دو برابر ایالات متحده دی اکسید کربن منتشر می کند، حتی اگر سرانه انتشار گازهای گلخانه ای نصف ایالات متحده باشد.

این یک چالش بزرگ برای کنترل انتشار گازهای گلخانه ای است، زمانی که 60٪ از جمعیت جهان در کشورهای آسیا-اقیانوسیه در حال رشد کیفیت زندگی هستند مهار آلودگی کربن در سراسر جهان به کشورهای در حال توسعه نیاز دارد تا از وابستگی به سوخت‌های فسیلی که توسعه OECD را دچار مشکل کرده است، جهش کنند، اما این اتفاق نمی افتد.

وقتی مردم می‌پرسند چرا انتشار کربن در جهان با وجود هشدارهای آب و هوایی کاهش نمی‌یابد، داده‌ها واقعیتی نگران‌کننده را نشان می‌دهند که انفجار انتشار گازهای گلخانه ای در کشورهای در حال توسعه آسیا تلاش ها را در سایر نقاط تحت الشعاع قرار می دهد.

این فقط مربوط به چین و هند نیست و چندین کشور در سراسر منطقه آسیا و اقیانوسیه در حالی که به دنبال رشد سریع اقتصادی هستند، انتشار گازهای گلخانه ای را افزایش می دهند.

اگرچه ایالات متحده عنوان بزرگ ترین انتشار دهنده دی اکسید کربن (در طول تاریخ) را دارد، چین در یک دهه آینده این عنوان را به دست خواهد آورد.

در نتیجه، کاهش یک‌ جانبه کربن آمریکا نمی‌تواند بدون همکاری آسیا، چشم‌انداز جهانی را تکان دهد.

برای نیم قرن و همچنان، گسترش انتشار گازهای گلخانه ای در این کشورهای پرجمعیت، علیرغم کاهش در کشورهای در حال توسعه، دی اکسید کربن جهانی را به رکوردهای جدیدی سوق داده است. جهان امید چندانی به مهار انتشار گازهای گلخانه ای بدون معکوس کردن منحنی رشد تند آسیا ندارد.

این یک چالش فن آوری و دیپلماتیک تحمیل کننده است. ایالات متحده باید در پیشگامی و به اشتراک گذاری فناوری های مقرون به صرفه کم کربن که به کشورهای در حال توسعه امکان می دهد تا از وابستگی سنتی به سوخت های فسیلی جهش کنند، پیشگام باشد. و همکاری فوری چندجانبه برای ترسیم مسیری عادلانه و موفق بدون نابودی آب و هوا مورد نیاز است. رام کردن جانوران انتشار گازهای گلخانه ای مستلزم مشارکت فوری آسیا است.

مالکیت معنوی مجله انرژی (energymag.ir) علامت تجاری ناشر است. سایر علائم تجاری مورد استفاده در این مقاله متعلق به دارندگان علامت تجاری مربوطه می باشد. ناشر وابسته یا مرتبط با دارندگان علامت تجاری نیست، و توسط دارندگان علامت تجاری حمایت، تایید یا ایجاد نشده است، مگر اینکه خلاف آن ذکر شده باشد و هیچ ادعایی از سوی ناشر نسبت به حقوق مربوط به علائم تجاری شخص ثالث وجود ندارد.