ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران با سفر به تاجیکستان، احیای چشمگیر روابط دوجانبه را رقم زد و دو کشور 19 سند همکاری در زمینه های مختلف امضا کردند، در چند سال گذشته ماشین تبلیغاتی تاجیکستان، ایران را به عنوان حامی تروریسم و معمار تلاشهای متعدد برای پرورش احساسات رادیکال اسلامی در بدترین حالت ممکن قرار داده است.
در 8 نوامبر زمانی که ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران به دوشنبه سفر کرد تا با لبخند و دست دادن گرم از او استقبال شود، همه چیز فراموش شد.
رئیسی و امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان پس از یک روز گفتگو و مذاکره در 8 نوامبر بر امضای 19 سند همکاری در زمینه هایی از جمله سیاست های ویزا، حمل و نقل بین المللی، کنترل مواد مخدر، مناطق آزاد اقتصادی، همکاری های بلندمدت اقتصادی و تجاری و تحقیقات نظارت کردند.
در حالی که بیانیه دفتر رحمان در مورد گفتگو با رئیسی به کلیات مبهم محدود می شد، اظهارات رهبر ایران به خبرنگاران حکایت از ضدیت آشکار با آمریکا داشت.
هر دو کشور نگران مردم عزیز افغانستان هستند و ما معتقدیم که آمریکایی ها پس از دو دهه اشغال این کشور، چیزی جز ویرانی، کشتار، کشتار و عقب ماندگی برای افغانستان باقی نگذاشته اند.
رویداد اصلی به مناسبت سفر رئیسی، یک مجمع سرمایه گذاری دوجانبه بود که به عنوان قالبی برای نمایندگان جامعه تجاری دو کشور ایجاد شد تا زمینه های همکاری را بررسی کنند و با این حال هیچ نشانه ای وجود ندارد که این انجمن معامله محکمی انجام داده باشد.
همه اینها باعث میشود که عربستان سعودی تنها هفته گذشته متعهد شود که 100 میلیون دلار در قالب یک وام معوقه برای تلاشهای مداوم تاجیکستان برای ساختن سد عظیم برق آبی روغون اختصاص دهد.
صحبت از دریافت چنین وامی از ریاض حدود یک دهه است که مطرح شده است، اما به نظر میرسد احیای روابط ایران و تاجیکستان عربستان را به این ابتکار عمل بازگردانده است.
نقطه اوج تلاش عربستان سعودی در روابط با تاجیکستان در سال 2017 بود که در آن سال سفیر ریاض در دوشنبه در مصاحبه ای به انجام یک کارزار دیپلماسی که به اخراج ایران و عوامل آن از کشور ختم شده بود، مباهات کرد.
سفیر عربستان با اشاره به تشدید روابط با تاجیکستان گفت که عربستان سعودی آماده است در دو سال آینده شش مدرسه دینی و دو دانشگاه را تامین (مالی) کند که هیچ کدام از آن ها محقق نشد.
تقریباً در همان زمان دولت تاجیکستان با انرژی تمام تأثیرات ایران را از بین می برد از جمله یک مرکز تجاری فرهنگی ایران در شمال استان سغد تعطیل شد، فعالیت های تبلیغاتی دفتر آیتالله خمینی و دیگر روحانیون مشهور (علما) ایرانی ممنوع شد و پروازهای مستقیم بین دو کشور متوقف شد و شرکتهای ایرانی را تحت فشار قرار داد.
تلویزیون دولتی مستندی را پخش کرد که تهران را به سازماندهی ترور شخصیت های بلندپایه در خاک تاجیکستان در طول جنگ داخلی و پس از آن در دهه 1990 متهم کرد.
زمانی که ایران از محدین کبیری رهبر اپوزیسیون تاجیکستان که در تاجیکستان به اتهامات واهی ایجاد توطئه برای سرنگونی دولت تحت تعقیب است، دعوت کرد تا در یک جلسه با مضمون اسلامی شرکت کند.
در این دیدار تصویر کبیری که در حال تبادل سلام و احوالپرسی گرم با رهبر ایران بود، منتشر شد.
اما با ناکام ماندن سرمایهگذاریهای سعودی که مدتها وعده آن را میدادند تاجیکستان تصمیم گرفته است که نارضایتیهای خود را به آرامی فراموش کند.
یخ ها در ابتدای سال 2022 شروع به آب شدن کردند و رحمان در آن سال به ایران سفر کرد و با تعداد انگشت شماری توافق نامه همکاری از جمله یک مورد برای از سرگیری پروازهای مستقیم، امضا کردند و وزیر امور خارجه و وزیر دفاع ایران نیز دیدارهایی داشتند.
در اردیبهشت 1401 سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران برای شرکت در افتتاحیه تأسیسات تولید پهپادهای تاکتیکی ابابیل-2 طراحی ایرانی به دوشنبه سفر کرد.